Tarixi

Mis eritish zavodi Olmaliq kon-metallurgiya kombinatining eng yirik bo'linmasi hisoblanadi.

Olmaliq shahrida Oltin-To‘pgon qo‘rg‘oshin-rux zavodi tarkibida mis eritish zavodi qurish to‘g‘risida 1958-yil 17-mayda qaror qabul qilingan. Zavod qurilishi 1960-yilda boshlanib, 1963-yil 31-dekabrda zavodni ishga tushirish to‘g‘risida davlat komissiyasi dalolatnomasi imzolandi va shu kuniyoq birinchi marta xomaki mis olish amalga oshirildi.O‘tgan ellik yildan ortiq vaqt mobaynida mis eritish zavodi muttasil rekonstruksiya qilindi, kengaytirildi, yangi sexlar ishga tushirildi, ularda yangi texnologiyalar o‘zlashtirildi, yangi turdagi mahsulotlar ishlab chiqarildi.

Faoliyati

Mis eritish zavodi kombinatning mis zanjiridagi so`ngi yakunlovchi bo'g'in hisoblanadi, uning tarkibiga quyidagi sexlar mavjud.

Metallurgiya sexiEritish va konvertor-anod bo'linmalaridan iborat.

a) Eritish bo'limi (EB) sulfidli mis konsentratlari va tarkibida qimmatbaxo metallar bo'lgan flyuslarni qayta ishlash uchun mo'ljallangan. Eritish mahsulotlari mis shteyni, chiqindi shlak va sulfat kislota ishlab chiqarish uchun texnologik gazlardir.

b) Mis shteynini konvertor-anod bo'limida (KAB) qayta ishlanib, sulfat kislota ishlab chiqarish uchun texnologik gazlar, konvertor shlaklari va xomaki mis olinadi;Xomaki misni olovli tozalash anodli pechlarda amalga oshiriladi, eritish mahsulotlari katodlar ishlab chiqarish uchun xom ashyo bo'lgan anodli mis, anodli shlak esa xomaki mis ishlab chiqarishga qaytariladigan qayta ishlanadigan mahsulotdir. Mis granulyatsiya qilish pechi mis kuparosini ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan granulalarni quyish uchun mo'ljallangan.

Mis elektroliz sexi. Mis elektroliz tsexining maqsadi yuqori tozalikka ega mis katodini olishdir. Anodli misni elektrolitik tozalash tovar mahsulotini olish, shuningdek, ulardan oltin, kumush, selen va tellur ajratib olish uchun mis elektrolitlar olish maqsadida mis elektroliz elektrolitik vannalarida amalga oshiriladi.

Mis kuparosi sexi. Mis kuporosi olish uchun xom ashyo sifatida mis granulalari, OvaKAT va MET elektrolitlari foydaliniladi.

Oltin va kumushni affinajlash sexi. Oltin va kumushni affinajlash tsexi 3 ta boʻlimdan iborat:

a) shlamni qayta ishlash bo'limi: Qayta ishlash mahsuloti mis elektrolitli pulpasi. Pulpani qayta ishlash texnologiyasiga qo'yiladigan asosiy talablar ulardan oltin, kumush, selen va tellurni maksimal darajada to'liq olishdir.

b) Oltin va kumushni affinajlash bo'limi: Qayta ishlash mahsuloti OK qotishmasidan tayyorlangan anodlardir. Anodni qayta ishlash texnologiyasiga qo'yiladigan asosiy talablar ulardan oltin va kumushning maksimal darajada to'liq olinishi hisoblanadi.Ishlab chiqarish mahsulotlari - oltin va kumushning tozalangan quymalari.

c) qabul qiluvchi eritish bo'limi: Oʻzbekiston Respublikasi korxonalaridan kelayotgan qimmatbaho metallar parchalari va chiqindilarini qabul qilish va qayta ishlash uchun moʻljallangan.

Sulfat kislota sexi. Sulfat kislota sexi ikki bo'limdan iborat: sulfat kislota ishlab chiqarish; ammoniy sulfit-bisulfit (ASB) ishlab chiqarish.a) sulfat kislota ishlab chiqarishga SK-3, SK-4 bo'limlari kiradi.Oltingugurt kislotasini ishlab chiqarish uchun xom ashyo metallurgiya sexidan oltingugurt dioksidi hisoblanadi. Tayyor mahsulot sulfat kislota bo'lib, mineral o'g'itlar ishlab chiqarish uchun ishlatiladi.b) ammoniy sulfit-bisulfit ishlab chiqarish uchastkasi;Tsexning maqsadi ammoniy sulfit-bisulfit – mis boyitish fabrikasi ehtiyojlari uchun foydaliniladi. Ammoniy sulfit-bisulfit ishlab chiqarish uchun asosiy xom ashyo sanoat suvli ammiak va sulfat kislota ishlab chiqarishdan chiqadigan gazlardir.

Noyob metallar ishlab chiqarish sexi. Noyob metallar ishlab chiqarish sexi 2 bosqichdan iborat:

Kuydirilgan molibden ishlab chiqarish;

perrenat ammoniy ishlab chiqarish.

Kuydirilgan molibden va perrenat ammoniy ishlab chiqarish uchun dastlabki xom ashyo mis boyitish fabrikasidan keladigan molibden sanoat mahsulotidir (MSM).Kuydirilgan molibden ishlab chiqarish gorizontal aylanadigan pechlarda kuydirish yo'li bilan amalga oshiriladi.Perrena ammoniy  ishlab chiqarish molibden sanoat mahsulotlarini gorizontal aylanadigan pechlarda kuydirish jarayonida gaz va changni yig'ish tizimida chiqindi gazlardan reniy sublimatlarini olish orqali amalga oshiriladi.  

Simni cho'zish va emallangan sim ishlab chiqarish sexi. Simni cho`zish va emallangan sim ishlab chiqarish tsexi ikki qismdan iborat: Simni cho`zish bo'limi; emallangan sim ishlab chiqarish bo'limi.Cho`zish jarayonining maqsadi yangi M-85 cho`zish mashinasida mis novdadan Ø 1,0 ÷ 4,5 mm mis simni olishdir.Cho`zish bo'limi yangi jihozlar bilan jihozlangan va emallangan sim ishlab chiqarish uchun mis sim bilan ta'minlash uchun mo'ljallangan, shuningdek, zavodning tijorat mahsuloti hisoblanadi.Emallash jarayonidan maqsad O‘zbekistondagi energiya ta’mirlash korxonalari ehtiyojlari uchun emallangan mis sim olishdan iborat.emallangan mis sim ishlab chiqarish uchun xom ashyo Ø 1,0÷4,5 mm mis simdir.

Yordamchi tsexlar:

- Asbobsozlik va nazorat qilish sexi (AvaNQT): ishlab chiqarishni boshqarish asboblari, texnologik signalizatsiya qurilmalari, avtomatik tartibga solish va jarayonni boshqarish moslamalari, nazorat qilish va to'xtatish klapanlarini masofadan boshqarish moslamalariga texnik xizmat ko'rsatish.

- Mexanik ta'mirlash sexi (MTT): Texnologik jihozlarni ta'mirlash uchun ehtiyot qismlar va ehtiyot qismlar ishlab chiqarish.

- Ixtisoslashtirilgan ta'mirlash va o'rnatish sexi (ITvaO`T): MEZ texnologik uskunalarini joriy va kapital ta'mirlashni amalga oshirish.

- Havo tahsimlash sexi (HTT): MPZ texnologik jarayonlarini o'tkazish uchun ishlatiladigan gazsimon texnologik kislorod ishlab chiqarish.

- Energetika tsexi (ET): Mis eritish zavodi sexlarini elektr energiyasi, gaz, bug 'va suv bilan ta'minlash.Shunday qilib, mis eritish zavodi ilg'or texnologiya va xom ashyo tarkibidagi asosiy metallarni ishlab chiqarish bo'yicha to'liq imkoniyatlarga ega zamonaviy korxona hisoblanadi.

Direktor: Vaqqosov Baxtiyor Abduraimovich

Telefon: (+998 78) 141-90-09

E-mail: info@agmk.uz